OYUN Ä°ÇÄ°NDE OYUN: BÄ°LGÄ°SAYAR OYUNLARI
Bizlerin çocukluk döneminde arkadaÅŸlarımız ile sokakta, bahçede oyunlar oynar, akÅŸama kadar yorulur, toz toprak içerisinde kalmış bir vaziyette evimize döner, akÅŸam yemeÄŸimizi yer yemez yorgunluktan sızar kalırdık. Zamanla geliÅŸen ve deÄŸiÅŸen dünyamızda, özellikle büyük ÅŸehir tabir ettiÄŸimiz yerleÅŸimler sanki hormonla büyümüÅŸ gibi bir anda geniÅŸledi. Mahallelerin yerini siteler aldı, sokakta oynadığımız oyunların yerini ise bilgisayar oyunları aldı. Çocuklar dışarı çıkmadan üstü başı toz toprak olmadan, giysileri kirlenmeden güvenli bir ÅŸekilde evin içinde, anasının babasının gözünün önünde oyun oynuyor, kiÅŸisel geliÅŸimlerini tamamlıyorlar. Dışarıdan bakıldığında herhangi bir sıkıntı görünmüyor hatta dışarıda oyun oynamalarından daha fazla güven veriyor. Gerçekten de durum böyle midir? Bilgisayar oyunlarından yalnızca birkaçından örnek verelim, kararı lütfen siz deÄŸerli okuyucularımız verin.
Grand Theft Auto (GTA) yani Türkçesi Büyük Araba Hırsızlığı, ismi ile müsemma araba hırsızlığı baÅŸta olmak üzere, adam öldürmek, kadın tüccarlığı yapmak, para karşılığında fuhuÅŸ yapmak, insanlara karşı ÅŸiddet gibi tüm semavi dinlerde yasaklanan davranışlar bu oyunda yerini alıyor. Bu oyunların yönlendiricisi tarafından verilen görevler ne kadar baÅŸarı ile tamamlanırsa da o kadar çok puan kazanılıyor.
Moorhuhn Winter isimli oyunda ise oyuncular silahla ateÅŸ ediyor, ateÅŸ ettiÄŸinde Camii’yi vurduÄŸunda artı puan alırken, yine aynı oyunda yer alan Kilise’yi vurduÄŸunda eksi puan alıyor. Bu oyunda bir taraftan Ä°slamofobi yansıtılırken, diÄŸer taraftan dinler arası çatışma normalleÅŸtiriliyor. Hâlbuki herkes kendi inanışında serbesttir ve tüm semavi dinlere göre diÄŸer dinin tapınaklarına, kutsalına zarar vermek yasaklanmıştır. Benzeri bir diÄŸer Ä°slamofobi yansıtan oyun ise Bye Bye Mosque yani Güle Güle Camii bilgisayar oyununda namaz kılmaya giden cemaat ya da minarede ezan okuyan müezzin vurulduÄŸunda artı puan alınıyor.
Mavi balina isimli bilgisayar oyununda ise oyuncular intihar etmeye yönlendiriliyor. Grup yöneticisi tarafından üyelere 50 gün boyunca kendine zarar vermek, korku filmleri izlemek, olur olmadık saatlerde uyanmak ve gittikçe seviyenin artırıldığı görevler veriliyor ve sonuncu görev oyuncunun intihar etmesi ile “oyun” bitiyor. Bu oyun Rusya’da geçen yıllarda yaÅŸanan 130 gencin intiharı ile iliÅŸkisi olabileceÄŸi sebebiyle soruÅŸturulurken, Kırgızistan’da iki genci intihara sürüklediÄŸi gerekçesiyle bakanlık tarafından incelemeye alındı. Ä°nternet üzerinden oynanan bu oyunun ülkemizde de benzeri sıkıntılara yol açtığı bilinmektedir.
Testere korku filminden uyarlanarak yapılan bilgisayar oyunundan etkilenen ve Fen Lisesi’nde arkadaşını öldüren, kendisini de bıçakla ağır yaralayan 16 yaşındaki lise öÄŸrencisinin bölümleri geçmek için karşısına çıkan her ÅŸeyi ve insanı testere ile kesmeye odaklı Testere Oyunun bağımlısı olması burada anlatmaya çalıştıklarımızın önemini bir kez daha artırmaktadır.
EriÅŸimine hiçbir engelin bulunmadığı kan, ÅŸiddet, adam öldürme vb. birçok olumsuzluÄŸun yer aldığı bilgisayar oyunlarında +13 gibi uyarıcı iÅŸaretlerin bulunmasının da bu oyunları daha çekici hale getirdiÄŸini söyleyebiliriz.
Konumuzu daha somut hale getirebilmek için sanal gerçeklik gözlüÄŸünden bahsetmekte yarar var. Sanal gerçeklik gözlüÄŸü ile oynanan oyunlarda ya da izlenen görüntülerde kullanıcının kendisini birebir sanal gerçekliÄŸin içerisinde hissetmesi saÄŸlanabilmektedir. AlışveriÅŸ merkezlerinde sanal gerçeklik gözlüÄŸü ile izletilen görüntülere kendini kaptırıp, bağırıp, çağıran, yere düÅŸen, zıplayıp bir ÅŸeyler tutmaya çalışan kiÅŸiler ile görüÅŸtüÄŸümüzde farkında olmadan tamamen refleks olarak tüm bunları yaptıklarını gerçek hayatta verecekleri tepkilerin aynısını sanal olmasına raÄŸmen orada da verdiklerini söylemiÅŸlerdir.
GeleceÄŸimizin teminatı çocuklarımız internet üzerinden oyun oynarken karşı taraftaki art niyetli kiÅŸi kamera üzerinden görüÅŸme yapmak isteyip, çocuÄŸun görüntüsünü alabiliyor. Ardından bazı bilgisayar programları ile çocuÄŸun fotoÄŸrafını uygun olmayan bir yere yerleÅŸtirerek tekrar çocuÄŸa gönderiyor ve bir yere buluÅŸmaya çağırıyor. EÄŸer çocuk oraya gitmeyi reddederse montaj yaptığı fotoÄŸraf ile tehdit ediyor. Bu ÅŸekilde kandırılan çocuklar istismara açık hale getiriliyor.
Teknolojinin hayatımıza getirdiÄŸi yenilikleri bilinçli bir ÅŸekilde kullandığımız takdirde sıkıntı yaÅŸamayız ancak asıl dikkat edilmesi gereken konu bu geliÅŸmelerin hayatımızı kolaylaÅŸtırırken beraberinde getirdiÄŸi ya da getirebileceÄŸi sorunları en aza indirgeyebilmek ve bu konuda milli üretim yapmamızdır.
“Gündüz kandilini hazırlamayan gece karanlığa razı olacaktır” sözü “Oyun Ä°çinde Oyuna” karşı bir an önce tedbir almamızın gerekliliÄŸini vurgular nitelikte. Ebeveynler ve yetkili kurumlar tarafından çok geç olmadan önlemler alınmalıdır.
Karar Sizin!
Doç.Dr. YaÄŸmur Küçükbezirci
